Woda, którą pobierasz — czy to ze studni, czy z sieci wodociągowej — może znacząco różnić się składem. Czysta, klarowna i pozornie „zdrowa” woda nie zawsze oznacza, że jest bezpieczna i właściwa do codziennego użytku. Dlatego analiza wody to podstawa: pozwala zweryfikować nie tylko twardość, ale i obecność zanieczyszczeń chemicznych czy mikrobiologicznych.
Jeśli korzystasz z własnej studni — regularne testy to nie luksus, a konieczność. Nawet jeśli woda wydaje się czysta, może zawierać azotany, żelazo, mangan, bakterie lub inne substancje niebezpieczne dla zdrowia.
Pełne badanie wody obejmuje dwa główne obszary: fizykochemiczny i mikrobiologiczny.
W ramach analizy fizykochemicznej warto zbadać:
pH wody — odczyn wody. Wody pitnej zwykle pH powinno mieścić się w zakresie ~ 6,5–9,5.
Twardość wody: czyli stężenie jonów wapnia i magnezu — decydujące o osadzie kamiennym.
Obecność pierwiastków takich jak żelazo, mangan.
Zanieczyszczenia anionowe: azotany, azotyny, ewentualnie chlorki, siarczany — szczególnie gdy teren jest rolniczy lub blisko szamb.
Przewodność, mętność, barwa, zapach — wskaźniki organoleptyczne, które mogą wskazywać na problem.
Analiza mikrobiologiczna to badanie w kierunku obecności bakterii (np. grupy coli, E. coli), drobnoustrojów chorobotwórczych — kluczowe, jeśli woda ma być przeznaczona do spożycia.
Dobrą praktyką jest wykonywanie takiej pełnej analizy wody ze studni co 1–2 lata, a dodatkowo po każdej większej zmianie w otoczeniu (np. budowa szamba, intensywne opady, zmiana ujęcia).
Woda staje się twarda, jeśli zawiera dużo rozpuszczonych minerałów — głównie jonów wapnia i magnezu.
Twardość wody mierzy się zwykle w mg CaCO₃/l lub w stopniach niemieckich (°dH). Przyjmuje się, że woda pitna powinna mieć twardość mieszczącą się w zakresie 60–500 mg CaCO₃/l (czyli ok. 3–28 °dH).
Woda miękka / względnie miękka (np. 50–100 mg CaCO₃/l, czyli ok. 3–6 °dH) to wariant optymalny: ma mało minerałów odpowiedzialnych za kamień, ale nadal zawiera wapń i magnez korzystne dla zdrowia.
Woda twarda — o wyższej zawartości wapnia i magnezu — może powodować wytrącanie się osadu (kamień kotłowy): na czajnikach, pralkach, zmywarkach, grzałkach, rurach.
Skutki twardej wody bywają uciążliwe: awarie sprzętu AGD, osady na armaturze, gorsza skuteczność detergentów, zwiększone zużycie środków czystości.
Dla skóry i włosów twarda woda też nie jest korzystna — może prowadzić do przesuszenia, podrażnień, pogorszenia stanu włosów.
Jeśli korzystasz z własnej studni: zleć kompletną analizę wody (fizykochemiczną + mikrobiologiczną) — tylko ona da Ci pełny obraz stanu wody.
Jeśli masz wodociąg — warto zrobić przynajmniej test wody studnia / twardości — zwłaszcza gdy zauważasz osady, kamień, problemy ze sprzętem lub skórą.
Regularne badania (co 1–2 lata) i kontrola po każdej większej zmianie w otoczeniu studni to optymalna strategia.
Na podstawie wyników możesz dobrać odpowiedni system uzdatniania — zmiękczacz, filtr lub stację, co zabezpieczy dom, zdrowie i sprzęty.
